Skurcze mięśni

mgr Aneta Ficygowska

Jeśli kiedykolwiek dopadły Was skurcze mięśni, a na pewno tak było, to dobrze wiecie, jaki ból towarzyszy temu "zjawisku". W niektórych przypadkach skurcze mogą być tak silne, że powodują siniaki na skórze. Te najsilniejsze nie puszczają od razu same z siebie i żeby się ich pozbyć potrzebne są odpowiednie techniki, chociażby manualne rozciąganie w celu zmniejszenia napięcia oraz wydłużenia skurczonego mięśnia.

Skurcze mogą występować w każdym z mięśniu ludzkiego organizmu, ale najczęściej występują w obrębie nóg i stóp:

tylną grupę mięśni podudzia - mięsień brzuchaty łydki;

mięsień dwugłowy uda;

mięsień czworogłowy uda;

mięśnie stóp.

Skurcze mogą mieć różną intensywność, od delikatnych drgań po bolesne ciągnięcie w obrębie mięśnia. Struktury mięśniowe w czasie ich trwania mogą stawać się nienaturalnie twarde, stan ten może się utrzymywać przez kilka sekund albo trwać nawet do kilku minut.

Nadal nie można podać dokładnej przyczyny powstawania skurczu mięśni, ale możemy wymienić kilka najczęściej przytaczanych teorii na temat ich powstawania. Dotyczą one:

zmian w kontroli nerwowo- mięśniowej;

odwodnienia;

deficytu elektrolitów;

słabej kondycji;

zmęczenia mięśni.

Innym czynnikiem łączącym ze skurczami mięśni są ćwiczenia w ekstremalnie wysokich temperaturach powodujące nadmierne pocenie. Pogląd ten oparty jest na tym, że pot zawiera elektrolity (sól, potas, magnes oraz wapń), a gdy ich poziom spadnie poniżej określonej wartości częstotliwość występowania skurczów wzrasta. W opozycji do tej teorii stoi pogląd mówiący o tym, że główną rolę w ich powstawaniu odgrywają zmiany na poziomie nerwowo- mięśniowym.

Skurcze mięśni mogą nie być zbyt silne, ale zawsze występują razem z bólem całych stóp, łydek, ud, a nawet bioder. Przykre doznania pojawiają się przy wysiłku fizycznym i mijają po odpoczynku (tzw. chromanie przestankowe). To może świadczyć o niedożywienia i niedotlenienia naczyń krwionośnych, a nawet miażdżycy i zbyt wysokim poziomie cholesterolu lub np. o chorobie Bürgera.
Siedzący tryb życia, palenie papierosów, wysoki poziom cholesterolu oraz choroby, np. cukrzyca, nadciśnienie – wszystko to może powodować bóle łydek.
Ból występujący przy chorobach naczyniowych nie jest związany z napięciem mięśniowym, tylko z niedokrwieniem. Łydka wówczas drętwieje lub piecze. Jeżeli podejrzewamy, że ból łydek jest spowodowany problemami naczyniowymi, koniecznie trzeba zasięgnąć porady lekarskiej.

Co zrobić, jeśli już złapie Cię skurcz?!
Skurcze może nie od razu, ale zazwyczaj ustępują same. Jeśli jednak chcemy się ich szybko pozbyć to istnieją pewne techniki przyspieszająca ich odpuszczenie:

zaprzestań wykonywania aktywności fizycznej;

delikatnie i stopniowo rozciągaj mięsień, możesz połączyć rozciąganie z delikatnym masażem mięśnia;

utrzymaj pozycję rozciągającą mięsień do momentu ustąpienia skurczu.

Jak nie dopuścić do powstawania skurczów mięśni?!

Regularnie rozciągaj się po wykonanych ćwiczeniach;

Ćwiczenia poprzedzaj zawsze rozgrzewką;

Rozciągaj mięśnie najbardziej narażone na powstawanie skurczów:

Mięsień brzuchaty łydki: w pozycji wykroku ze obiema stopami skierowanymi do przodu, staraj się napiąć mięśnie tylne nogi stojącej z tyłu. Pamiętaj, aby pięta nogi zakrocznej - tej z tyłu, spoczywała na ziemi, a noga w kolanie była wyprostowana;

Mięsień dwugłowy uda: tzw. siad płotkarski, w pozycji siedzącej jedna noga pozostaje wyprostowana w momencie, gdy druga jest zgięta w stawie kolanowym. Pochylając się w stronę nogi wyprostowanej w miarę możliwości dotknij stopy wyprostowanej nogi. Pamiętaj, że stopa nogi, do której się pochylasz powinna być skierowana do góry;

Mięsień czworogłowy uda: Przejdź do pozycji stojącej, jedna nogę zegnij w stawie kolanowym równocześnie zrób wyprost w stawie biodrowym, i przyciągnij ręką maksymalnie do pośladka.

Pamiętaj żeby każde rozciąganie przytrzymać, co najmniej 30sekund i powtórzyć od 5 do 10 razy.
Aneta Ficygowska